بَسیج به سازمانی گفته میشود که اولین بار در تاریخ ۵ آذر ۱۳۵۸ به فرمان حضرت امام خمینی (ره )تشکیل شد و پس از تصویب مجلس شورای اسلامی در دی ۱۳۵۹ قانوناً رسمیت پیدا کرد و به سپاه پاسداران تعلق گرفت. در آن هنگام از بسیجیان بیشتر برای ارسال نیروهای داوطلب به صورت سازماندهی شده به جبهههای جنگ ایران و عراق استفاده میشد.
نیروهای بسیج ایران از بدو تأسیس تا پایان مسئولیت سردار سید یحیی صفوی رسماً زیرمجموعه سپاه پاسداران انقلاب اسلامی بودهاند . با تغییر فرماندهی سپاه و با روی کار آمدن سردار محمدعلی جعفری مسئولیت فرماندهی بسیج برای اولین بار به فرمانده کل سپاه واگذار گردید.
به اعضای بسیج که درسطح مدارس راهنمایی ایران تحصیل میکنند پویندگان وبه اعضای در سطح دبیرستان پیشگامان گفته میشود.