فاجعه منا (۱۳۹۴)

از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد

فاجعه منا - ۱۳۹۴/۰۷/۰۲
تقاطع خیابان ۲۰۴ و ۲۲۳ محل سانحه منا در نزدیکی جمرات
تاریخ	‎۲ مهر ۱۳۹۴ (۲۴ سپتامبر ۲۰۱۵ م)
موقعیت	سرزمین منا، مکه، عربستان سعودی
مختصات	۲۱°۲۴′۴۸″ شمالی ۳۹°۵۳′۳۶″شرقی
علت	مورد بحث، در حال بررسی
مرگ‌ها	برآوردها: آمار رسمی عربستان ۷۶۹ خبرگزاری فرانسه ۲٬۲۳۶ نفر آسوشیتد پرس ۲٬۴۲۶ نفر گزارش‌های جداگانهٔ کشورها ۲٬۴۳۱ نفر
گم‌شده‌ها	۴۲۷

فاجعه منا در ۲ مهر ۱۳۹۴ برابر با ۲۴ سپتامبر ۲۰۱۵ میلادی و ۱۰ ذیحجه ۱۴۳۶ قمری همزمان با عید قربان در مراسم رمی جمرات در «خیابان ۲۰۴» نزدیک تقاطع آن با «خیابان ۲۲۳»، در منطقهٔ منا،^[۱] شهر مکه، عربستان سعودی رخ داد.^[۲] ازدحام حجاج باعث کشته شدن دست‌کم ۲٬۲۳۶ نفر شد.^[۳] هنوز آمار دقیق تلفات این حادثه رسماً اعلام نشده است. مقامات رسمی عربستان ۲ روز پس از وقوع حادثه تعداد جانباختگان را ۷۶۹ نفر اعلام کردند.^[۴]^[۵]^[۶]^[۷] بر اساس مجموع آمار استخراج‌شده از گزارش‌های جداگانهٔ کشورها، تعداد فعلی جانباختگان ۲٬۴۳۱ نفر است.

تعداد جانباختگان ایرانی در این حادثه ۴۶۴ نفر اعلام شده^[۸]^[۹]^[۱۰]^[۱۱] که تمامی مفقودان حادثه تا تاریخ ۱۶ دی ۱۳۹۴ شناسایی شدند و ۴۲ قربانی دیگر در قبورالشهدای مکه دفن شده‌اند.^[۱۲]^[۱۳] در پی این حادثه، ۳ روز عزای عمومی توسط آیت الله سید علی خامنه‌ای رهبر نظام جمهوری اسلامی در ایران اعلام شد.^[۱۴]^[۱۵]^[۱۶]^[۱۷] ایران با ۴۶۴ جانباخته، بیشترین کشتهٔ شناسایی‌شده را در آسیا داشته‌است.^[۲۱]^[۲۲] بر اساس آمار به دست آمده، مالی با ۳۱۲، نیجریه با ۲۷۴، مصر با ۱۹۰، بنگلادش با ۱۳۷ و اندونزی با ۱۲۹ جانباخته پس از ایران بیشترین تلفات را داشته‌اند.

این واقعه مرگبارترین رویداد تاریخ حج است.^[۲۳]^[۲۴]^[۲۵] واقعهٔ سال ۱۹۹۰ دیگر حادثه حج با بیش از هزار کشته بود که در آن ۱۴۲۶ زائر جان باختند. رویداد سال ۱۹۹۰ هم در مسیر رمی جمرات اتفاق افتاد. رمی جمرات چندین بار دیگر نیز چندصد کشته به‌جا گذاشته‌است؛ از جمله، در سال ۲۰۰۶ میلادی، بیش از ۳۶۰ نفر از حجاج بر اثر ازدحام جمعیت هنگام اجرای مراسم رمی جمرات کشته شدند.^[۲۶] این واقعه در پی مذاکرات سازمان حج و زیارت جمهوری اسلامی ایران با مسئولان عربستان، به دلیل "استمرار کارشکنی‌های دولت سعودی" منجر به لغو شدن سفر حج برای ایرانیان در سال ۱۳۹۵ شد.^[۲۷]^[۲۸]^[۲۹]

آیت الله سید علی خامنه ای رهبر نظام جمهوری اسلامی ایران در پیامی در آستانه فرا رسیدن موسم حج در ۱۵ شهریور ۱۳۹۵ با مقصر خواندن حکام سعودی در این فاجعه، از ممانعت مسئولان سعودی در تشکیل هیئت حقیقت‌یاب بین‌الملل اسلامی برای آشکار شدن زوایای پنهان این فاجعه انتقاد کرد.^[۳۰]^[۳۱]